Sudbina Nikole Kalabića, nekadašnjeg komandanta Gorske kraljeve garde Jugoslovenske vojske u otadžbini, ostala je nejasna više od osam decenija. Mnoge informacije o njegovom životu i smrti su i dalje nedostupne, a arhivi su često tajni i zapečaćeni. Ovaj misterij i dalje izaziva polemiku: da li je Kalabić bio borac za slobodu ili saradnik okupatora, heroj ili zločinac, kao i da li je bio verni saborac Dragoljuba Draže Mihailovića ili je prešao na stranu OZNA-e kako bi sačuvao svoj život.
Prema različitim verzijama, Kalabić se leta 1941. godine priključio ilegalnom četničkom pokretu Koste Pećanca, ali je kasnije, razočaran njegovom saradnjom s okupatorima, 15. septembra 1941. prešao na stranu Draže Mihailovića na Ravnoj gori. Nakon rata, postoje različite priče o njegovoj smrti. Jedna od verzija, koju njegova porodica smatra istinitom, tvrdi da je poginuo u sukobu s agentima OZNA kod Degurićke pećine 19. januara 1946. godine.
Ipak, postoje i druge verzije koje sugerišu da je Kalabić uhvaćen od strane OZNA-e i da je pristao na saradnju. Navodno su komunisti želeli da ga iskoriste da pronađu Mihailovića, što bi moglo da znači da je preživeo i tokom aprila 1946. godine, s obzirom na to da BIA poseduje pisma koja je navodno pisao u to vreme. Jedna od teorija je da je tadašnja Udba, naslednica OZNA-e, imala plan da Kalabića sačuva pod lažnim identitetom.
Božidar Spasić, penzionisani inspektor Službe državne bezbednosti, iznosio je drugačiju verziju, tvrdeći da je Kalabić zapravo doživeo duboku starost u jednom selu u okolini Šapca, gde je živeo pod promenjenim identitetom do devedesetih godina. Spasić je naveo da su sestre predsednika Srpske narodne odbrane iz Australije tražile Kalabića i da su došle u Beograd sa ciljem da ga posete, što ukazuje na to da su informacije o njegovom preživljavanju mogle postojati i van granica Jugoslavije.
U zvaničnim arhivima nije pronađena nijedna beleška koja bi potvrdila da je Kalabić streljan. Spasić ukazuje na to da tokom svog rada nikada nije naišao na podatke koji bi ukazivali na to da je Kalabić ubijen, što stvara sumnju u zvanične verzije njegovog kraja.
Osnovni sud u Valjevu je 2011. godine utvrdio da je datum Kalabićeve smrti 19. januar 1946. godine, ali se i dalje spekuliše o njegovoj sudbini. Kalabić je proglašen ratnim zločincem bez suđenja, ali je avgusta 2022. godine pravosnažno rehabilitovan, što je dodatno zakomplikovalo njegovu istoriju. Ova rehabilitacija je bila rezultat zahteva njegove unuke, Vesne Dragojlović, i otvorila je nova pitanja o njegovoj ulozi u istoriji Jugoslavije. Kalabićeva priča ostaje obavijena misterijom, a sa svakim novim saznanjem postavljaju se dodatna pitanja o njegovom životu i smrti.
